2024/25 sezonu Türkiye için çekirdeksiz kuru üzümde tarihe geçti. 153 bin 593 tonluk ihracatla son 25 yılın en düşük miktarı kaydedilirken, 546,5 milyon dolarlık ihracat geliriyle bugüne kadarki en yüksek döviz girdisi sağlandı. Özellikle Manisa’nın Türkiye’nin çekirdeksiz kuru üzüm ihracatında lider konumda yer alması, ihracatın düşmesiyle beraber tehlikeye girdi.
Ege İhracatçı Birlikleri Sürdürülebilirlik ve Organik Ürünler Koordinatörü, Ege Kuru Meyve ve Mamulleri İhracatçıları Birliği Başkanı Mehmet Ali Işık, Türkiye’nin Manisa-Denizli-İzmir üçgeninde 1,2 milyon dönüm sultani çekirdeksiz üzüm üretim kapasitesine ulaştığını ve verimde büyük artış sağlandığını belirtti. Işık, son üç sezondur küresel iklim krizinin üretimde ciddi etkiler yarattığını vurguladı.
Miktar düşüşü, fiyat artışıyla telafi ediliyor
2023/24 sezonunda 207 bin ton ihracatla 489 milyon dolar gelir elde eden Türkiye’de, 2024/25 sezonunda miktarda yüzde 26 düşüş yaşanırken, ihracat fiyatlarının dolar bazında yüzde 51 artması sayesinde gelir yüzde 12 yükseldi.
Dünya liderliği tehlikede
Işık, 2025/26 sezonunda rekoltenin uzun yıllar ortalamasının yüzde 40-50 altında kalmasının beklendiğini belirterek, “Çekirdeksiz kuru üzümde üretimde dünya liderliğimizi kaybedebiliriz. İhraç fiyatlarındaki artış ihracatımızı da tehdit ediyor. İran, Hindistan, Çin gibi ülkelere göre ton başına 1000 dolar daha pahalı konuma geldik. Sektör olarak dünya pazarlarında liderliğimizi sürdürmek ve üretimde tekrar lider konuma yükselmek için yeni bir yol haritası belirlemeliyiz. Küresel iklim krizinin etkilerini azaltacak sulama, ilaçlama, örtü altı üretim başta olmak üzere gerekli adımları atmalıyız” dedi.
İhracatta hangi ülkeler öne çıkıyor?
Türkiye, 2024/25 sezonunda 84 ülkeye çekirdeksiz kuru üzüm ihraç etti. İlk sırada 169,3 milyon dolarla İngiltere, ikinci sırada 64,3 milyon dolarla Hollanda, üçüncü sırada 51 milyon dolarla İtalya yer aldı. Almanya’ya 48 milyon dolarlık, Fransa’ya 33 milyon dolarlık ihracat yapılırken; İspanya 22,5 milyon, Japonya 17,3 milyon, Avustralya 16 milyon, Kanada 15 milyon ve Belçika 14,9 milyon dolarlık ürün aldı. İlk 10 ülkeye yapılan ihracat toplam 451 milyon dolar olurken, diğer ülkelere 95 milyon dolarlık ürün gönderildi.